Türk Eğitim Gazetesi
19.03.2024
Haber Detayı

Yükseköğretimde Pazarlama İletişimi


“Pazarlama” ve “Eğitim” kavramlarını bir arada kullanmanın her zaman olumlu bir algı yaratmadığını biliyoruz. Aslına bakarsanız hiç olumlu algılanmadığını söyleyebiliriz. Bu olumsuz algının nedeni ise çok basit; Pazarlama kavramının halk tarafından yanlış / eksik bilindiği ya da hiç bilinmediğidir. Pazarlama hala kapı kapı dolaşıp ürün satan pazarlamacıların yaptığı iş gibi biliniyor ve algılanıyor. İngilizcesi “Marketing” olan pazarlama fonksiyonunun bu ve bunun gibi nedenlerden dolayı ülkemizde İngilizcesinin kullanılması daha makul karşılanıyor. Örneğin bu yazının başlığı “Yükseköğretimde Marketing Kavramı” olsa idi daha çekici olabilirdi. Ancak amacımızın bu kavramın doğru bilinen şeklinde eğitim sektöründe de kullanılabilmesini sağlayabilmek olmalıdır.
Bilindiği üzere (!) eğitim sektöründe anasınıfından doktoraya kadar eğitim alınan bütün kurumlar aslında birer işletmedir. Çoğu zaman bir eğitim kurumuna “İşletme” demek de aynı “Pazarlama” kavramında algılanan olumsuzluğun bir benzerine neden olabiliyor. Ancak işletmeler birden çok fonksiyonun bir arada çalıştığı büyük organizasyonlardır. Eğitim Kurumları gibi…

Eğer ortada bir işletme var ise hayatta kalabilmesi için tüm fonksiyonlarının çalışır durumda olması gerekir. İşletme kavramını büyük bir pasta olarak düşündüğümüzde bu pastanın dilimleri, İnsan Kaynakları, Satınalma, Müşteri İlişkileri, Muhasebe, Finans, Halkla İlişkiler, Yönetim Kurulu, Yönetici Heyet, Pazarlama gibi fonksiyonlardır. Bu kavramların hepsi ya da çoğunluğu da aslında bütün eğitim kurumlarında bulunmaktadır.
Asıl konuya girmeden önce kısaca özetlersek; her eğitim kurumu aslında birer işletmedir. Bu işletmelerin varlığını sürdürmeleri ve rekabet üstünlüğü sağlamaları için pazarlama fonksiyonlarını kullanmaları gerekir. Sonuç olarak bir eğitim kurumunun pazarlama faaliyetleri yürütmesi olumsuz algılanmamalıdır.

Eğitim kurumları genelinden Yükseköğretime doğru konuyu özelleştirelim. Bilindiği üzere yükseköğretim kurumlarımız üniversiteler ve meslek yüksekokullarıdır. Bu kurumlar yönetim şekilleri ve kaynakları itibari ile Devlet ve Vakıf yükseköğretim kurumları olarak ikiye ayrılıyorlar. Devlet üniversiteleri kaynakları devlet tarafından sağlanan ve ücretsiz eğitim veren kurumlardır (İkinci, uzaktan ve açıköğretim programları hariç). Vakıf üniversiteleri ise bir vakıf ve Mütevelli Heyet tarafından yönetilir. Tam burslu, kısmi burslu ve ücretli kontenjanlara sahip olan vakıf üniversiteleri kar amacı gütmeyen kurumlardır. Eğitim ücretlerinden elde edilen gelir eğitim öğretimin devam etmesi, kampüs imkânlarının arttırılması, laboratuvar ekipmanları, amfi ve derslik ihtiyaçları, güvenlik, temizlik gibi işletmenin giderleri için kullanılır.
Her işletmenin olduğu gibi vakıf üniversitelerin de gelire ihtiyaçları vardır. Bu gelirin kaynağı ise hedef kitle olarak belirledikleri öğrencilerdir. Öğrenciler tek başlarına bir yükseköğretim kurumlarını tercih etmede karar verici kişiler olmadıkları için onları etkileyen aile ve öğretmenleri de bu hedef kitle içerisinde yer alırlar.

Tüm bunlar yükseköğretim kurumlarının pazarlama stratejilerini oluşturmalarında direkt olarak etkilidir. Açıktır ki bu yükseköğretim kurumlarının oluşturduğu büyük pazarda yine büyük bir rekabet söz konusudur. Bu nedenle bu pazarda öne çıkmak isteyen kurumlar rekabet üstünlüğü elde edebilmek için pazarlama ve iletişim çalışmaları yaparlar. Burs imkânları, yurt dışı olanakları, kampüsleri, iş dünyası ile bağlantılı olma avantajları, güçlü akademik kadro gibi ön plana çıkararak stratejilerini belirlerler. Saha iletişimi yaparlar, sosyal medyayı, interneti, televizyon, radyo, gazete, dergi ve daha bir sürü mecrada görünürlüklerini arttırmayı amaçlarlar.

Tüm bu süreçler bir ürün ya da hizmeti hedef kitleye ulaştırmak, arz etmek içindir. Her işletmenin ürün ve hizmetleri olduğu gibi üniversitelerinde vardır. Üniversiteler de eğitim hizmeti sunarlar. Kabaca ürünleri fakülte ve meslek yüksekokullarındaki bölüm ve programlarıdır. Amaç bu bölüm ve programlardan ilgili yıl için belirlenen kontenjan sayılarında öğrencileri kazanmaktadır.

Yükseköğretimde Pazarı Kavramı
Yükseköğretim kurumlarının birer işletme olduğunu, ürün ve hizmetlerinin bulunduğunu ve bu ürün ve hizmetlerini sunacakları hedef kitlelerinin bulunduğundan bahsetmiştik. Tüm bunları önümüze koyduğumuzda bir üniversitenin öğrenci kazanması çabasından daha büyük bir resim ortaya çıkıyor. Açıktır ki üniversite ve meslek yüksekokullarının oluşturduğu bir yükseköğretim pazarı mevcut. Bu yükseköğretim pazarını 2017 yılı itibari ile 184 yükseköğretim kurumu oluşturuyor (devlet üniversiteleri, vakıf üniversiteleri ve vakıf meslek yüksekokulları) (http://www.yok.gov.tr/web/guest/universitelerimiz)  ve her geçen yıl pazara yeni rakipler dâhil oluyor. Pazarın büyüme oranı ile hedef kitlenin (üniversite sınavına giren öğrenci sayısı) büyüme oranında bir doğru orantı görülse de son 12 yılda üniversite sayısındaki artış bu farkın artmasında önemli rol oynuyor. 2003 yılında 1 milyon 502 bin 644 öğrenci sınava başvuru yaparken bu sayı 2017 yılında 2 milyon 265 bin 844 kişi. Son 14 yılda sınava başvuru yapan öğrenci sayısındaki artış 763 bin 200 kişi. Yani son 14 yılda sınava giren öğrenci sayısı %50 arttı. Buna bağlı olarak üniversite sayıları ve kontenjanlar da sürekli artıyor.


21. Yüzyıl Bilgisini Üreten Üniversite

İstinye Üniversitesi, bünyesinde "Liv Ho...

13.02.2018

EKET Fuarcılık tarafından düzenlenen Üniversite Tercih Günleri bahar etkinlikleri 15 Mart’tabaşlıyor

Üniversite Tercih Günleri Bahar Dönemi e...

13.02.2018

İstanbul Ayvansaray Üniversitesi’nde “Bilim, sanat ve tasarım üçlüsü bir arada!”

Doç. Dr. Tolga Yazıcı başkanlığında2009 ...

13.02.2018

Klinik Psikoloji’de tezsiz yüksek lisans olanağı Usta-çırak modeli içinde yüksek lisans imkânı sunuluyor

Üsküdar Üniversitesi Klinik Psikoloji Yü...

13.02.2018

Çocuğunuzu sömestr tatilinde siber tehlikelerden koruyun

Sömestr tatili geldi, öğrenciler için 2 ...

23.01.2018

EĞİTİMDE FELSEFENİN GÖR DEDİĞİ ERGENLİK VE “ARADA OLMA”

Daha önceki yazılarımda da üzerinde durm...

23.01.2018

İstanbul Ayvansaray Üniversitesi’nde “Bilim, sanat ve tasarım üçlüsü bir arada!”

Doç. Dr. Tolga Yazıcı başkanlığında2009 ...

23.01.2018

Değişen Dünya ve Eğitim: Hangi Üniversite?

2017 yılını geride bırakıp ülkemiz için,...

23.01.2018

Kütahya Belediyesinden Bir İlk: Açık Üniversite

Kütahya Belediyesi bir ilke imza atarak,...

23.01.2018

Bakan Yılmaz, vefat eden Münir Özkul´un ailesine taziye ziyaretinde bulundu

Millî Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, hayatı...

9.01.2018

Lise öğrencilerinin yüzde 42´sinin tercihi mesleki eğitim

Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik...

9.01.2018

İstinye Üniversitesi’nde, “beyin-bilgisayar arayüzü” alanının geleceği konuşuldu…

İstinye Üniversitesi tarafından düzenlen...

20.11.2017

Geleceğe Yön Veren Üniversite; Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi

Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi, Tür...

20.11.2017

T.C. İstanbul Arel Üniversitesi Kariyer Planlama, Uygulama ve Araştırma Merkezi (ArelKAM) Türkiye’nin İlk ve Tek Online Kariyer Portalı ile Faaliyetlerini Genişletmeyi Hedefliyor

İstanbul Arel Üniversitesi Kariyer Planl...

20.11.2017

Piri Reis Üniversitesi’ne “HUKUK FAKÜLTESİ” Geliyor

Piri Reis Üniversitesine Hukuk Fakültesi...

19.11.2017

İş Dünyası Çin’den Vize Kolaylığı İstedi

Okan Üniversitesi’nin düzenlediği Türkiy...

19.11.2017

Gencin Özgürleşmesi ve Aileler

"Bilmek" ve “harekete geçmek”,...

19.11.2017

Dijital Dönüşüm Sürecinde Bizi Neler Bekliyor?

Son yıllarda iletişim, ulaşım, sağlık ve...

19.11.2017

Yeni Nesle Ne Kadar Hazırız ?

Türkiye İstatistik Kurumununun raporları...

19.11.2017

Teog Yeni Sistem Açıklandı !

TEOG yerine gelen yeni lise yerleştirme ...

5.11.2017

Gaziantep Üniversite Tercih Günleri 02-03 Kasım’da Şehitkamil Kültür ve Kongre Merkezi’nde olacak

EKET Fuarcılık, 02-03 Kasım 2017 tarihle...

3.11.2017

4. Malatya Üniversite Tercih Günleri 26-27 Ekim’de

EKET Fuarcılık tarafından gerçekleştiril...

3.11.2017

ÖSYM Başkanından (YKS) için 23-24 Haziran açıklaması

ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Mahmut Özer Yükse...

19.10.2017

Yükseköğretim giriş sınavının yeni adı “YKS” (Yükseköğretim Kurumları Sınavı)

Yükseköğretim Kurulu Başkanı Prof. Dr. M...

13.10.2017

“Paniğe gerek yok, çalışmaya devam

Okan Üniversitesi Aday İlişkileri Müdürü...

13.10.2017

TEOG’a 3 alternatif sistem

Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG...

11.10.2017

Üniversiteye girişte sadeleştirilmiş sistem geliyor

Ayrıntıların önümüzdeki günlerde açıklan...

11.10.2017

Eğitimde Felsefenin gör dediği Okul-Üniversite yalnızca müfredat mı?

Eğitim ister kişilerarası ilişkide, iste...

11.10.2017

ÖLÇME DEĞERLENDİRME MERKEZLERİ

Uluslararası ve ülkemiz genelinde yapıla...

11.10.2017

EKET Fuarcılık yeni Eğitim ve Öğretim dönemine hazır

Geçtiğimiz yıl 2016-2017 Eğitimi ve öğre...

11.10.2017

Topluluk Karşısında Aşağılanması, Çocuğun Akıl ve Beden Sağlığını Etkiliyor

10 yaşındaki bir öğrencinin okula ait bi...

2.10.2017

Osmanlı Tarihçisi Prof. Dr. Suraiya Faroqhi Emeritus Profesörlük Ünvanı Aldı

İSTANBUL BİLGİ ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM ÜYES...

2.10.2017

 

 

 

   Web Tasarım Poyraz Medya

Son 3 Sayı